Menu
Kerkleiders van over de hele wereld bezochten Micha Nederland op 27 oktober 2023. Zij waren voor enkele maanden in Nederland via het programma Bridging Gaps van de Vrije Universiteit Amsterdam. Hoe kijken zij naar onze levensstijl en geloofsbeleving? ‘It is comfortable, but it’s too comfortable. I like it, but I don’t like it.’
Micha Nederland heeft in Nederland als missie om het verband te laten zien tussen onze westerse en welvarende levensstijl en onrecht en armoede in het mondiale zuiden. In ons laatste kerkenpakket over klimaatrechtvaardigheid lieten we twee theologen uit Rwanda en Bangladesh aan het woord. Afgelopen week gingen we (samen met de deelnemers van de Jona Jaaropleiding) in gesprek met kerkleiders uit onder andere Brazilië, Nicaragua, Kenia, Ethiopië, Kameroen, Zuid-Afrika, Rwanda, India, Hongkong en Indonesië. Zij zijn voor enkele maanden in Nederland. Hoe kijken zij naar de Nederlandse cultuur?
Ze vertelden onder andere dat het hen opviel dat er zo weinig jonge mensen in de kerken zijn. ‘Waarom vinden jongeren de kerk niet relevant?’ vroegen zij zich hardop af. ‘Is hun leven misschien zo comfortabel dat zij God niet meer nodig hebben?’
‘It is comfortable, but it’s too comfortable. I like it, but I don’t like it.’
Ook viel het de kerkleiders op dat mensen weinig échte interesse hebben in elkaar. Een predikant uit Ethiopië zei: ‘Als ik met mensen spreek, dan lijken ze enkel geïnteresseerd in mijn werk en mijn visie op bepaalde zaken. Zodra ik iets wil delen over mijn persoonlijke leven, bijvoorbeeld over mijn kinderen, dan zie ik dat ze hun interesse verliezen. Dat komt heel ongeïnteresseerd over, alsof het niet de moeite waard is om mij te leren kennen.’ Een Braziliaan vulde aan: ‘Als ik in Nederland afreken bij de kassière verwacht ze niet eens dat ik een praatje met haar maak – dat is in Brazilië ondenkbaar!’
Ze gaven ook positieve feedback. Zo vertelden ze dat de mensen in Nederland minder te koop lopen met hun rijkdom. In andere landen is het gebruikelijker om het verschil tussen arm en rijk juist te benadrukken met trots. Ook werd het als prettig ervaren dat we in Nederland onze eigen mening mogen hebben. In veel landen hoor je je eigen mening aan te passen aan de groep waar je onderdeel van uitmaakt. Iemand uit Ethiopië: ‘Hier kan ik ademhalen!’
De kerkleiders gaven ons ook tips. Ze wezen ons op het feit ‘oplossingen’ (bijvoorbeeld voor klimaatadaptatie) vaak in westerse landen worden bedacht, zonder te luisteren naar de visie en ervaringen van de mensen ter plaatse. Ze geven aan dat goedbedoelde oplossingen vaak de plank flink misslaan door een gebrek aan kennis van de lokale context.
Wat hun betreft is het belangrijk dat de aanpak relatiegericht totstandkomt. ‘Eerst moeten we elkaar leren kennen en naar elkaar luisteren, daarna kunnen we samen werken aan oplossingen.’ Gelijkwaardigheid is een belangrijke voorwaarde, zeker met het koloniale verleden in het achterhoofd.
Mensen uit andere culturen kunnen ons wijzen op blinde vlekken in onze manier van denken, beleven en doen. Het is heel verfrissend en leerzaam om je te laten inspireren door hun inzichten en ideeën. We hebben daarom een paar interessante TED-talks voor je op een rij gezet, die zeker de moeite waard zijn om te bekijken: