In de Verrijzeniskerk in Zwolle stonden ze op 14 februari stil bij hun liefdesverdriet om de schepping. Predikant Wouter Smit opende de viering met de woorden: ‘Ooit las ik een boekje over depressie, met de welluidende titel: “Ik zie elk dood vogeltje.” Als er een boek zou komen over mijn duurzaamheidsdwaasheid, dan zou dat “Ik zie elke sigarettenpeuk” kunnen heten, of: “Ik zie elke Primark-tas”.’

‘De dingen die ik om me heen zie, brengen me dag in dag uit in verwarring’, vervolgt hij. ‘Lopen door een winkelstraat maakt me intens verdrietig. Ik voel boosheid als ik om me heen zie dat mensen gewoon doorleven alsof de wereld niet vergaat. Ik voel me verstrikt in een systeem waar ik zelf medeverantwoordelijk voor ben. Ik huil om alles wat verloren gaat in deze schepping.’

In een artikel van het Nederlands Dagblad deelde de predikant eerder: ‘Na lezing van het boekje van Mounir Samuel was ik pessimistisch. Maar dat is niet hetzelfde als hopeloos. Pessimistisch ben je op grond van de feiten. Maar hoop kun je koesteren tegen de feiten in, óndanks de feiten. Dat is niet goedkoop. Het is geen theologie die alle breuken dichtsmeert. Maar we zoeken aansluiting bij de rode draad van de Bijbel: dat er door het lijden, zelfs door de dood heen, toekomst is. Dat is de weg van de graankorrel, die alleen door te sterven vrucht kan dragen.’

Waarom rouwen?

De viering wordt georganiseerd in samenwerking met kerkgenoten en met behulp van leden van de lokale werkgroep van de christelijke natuurbeschermingsorganisatie A Rocha. De reden van de viering past mooi bij de datum van 14 februari (Valentijnsdag): ze hebben behoefte om hun ‘liefdesverdriet’ voor Gods aangezicht brengen. In een kerk. In een viering. Vanuit de overtuiging dat het goed is om samen te rouwen, om samen te huilen.

Smit: ‘Dat is nodig om een klimaatdepressie te voorkomen, om de moed weer bij elkaar te kunnen rapen om in actie te kunnen komen. En ja, ten diepste om doorleefde hoop te vinden.’

U-vormige viering

De viering kreeg qua inhoud een u-vorm: eerst samen de pijn, het verdriet en de woede voelen; dan op het dieptepunt een askruisje (een teken van berouw) ophalen; om vervolgens weer op zoek te gaan naar licht en hoop.

Er zijn liederen te horen van Schrijvers voor Gerechtigheid. Leden van de Verrijzeniskerk doven kaarsen voor het zuchten en kreunen van de schepping, waarbij de pijn expliciet benoemd wordt: ‘We doven een kaars voor de 40 voetbalvelden aan bos die elke minuut, dag in, dag uit, wereldwijd verdwijnen. We doven een kaars voor het koraalrif, waarvan in 30 jaar tijd de helft is afgestorven. We doven een kaars voor het verdwijnen van schone lucht door uitlaatgassen, stikstofdioxide, fijnstof en roet. We doven een kaars voor de vele verstoorde ecosystemen die de bedreigingen en klimaatveranderingen niet bij kunnen benen.’

Zo gaat het door totdat er twaalf kaarsen gedoofd zijn.

Geloof, hoop en liefde

In de overdenking vertelt de dominee hoe geloof, hoop en liefde met elkaar verweven zijn en elkaar beïnvloeden: ‘Elke zondag grijp ik me vast aan de woorden van het votum: Onze hulp is in de naam van de Heer die de hemel en de aarde gemaakt heeft, die trouw blijft en die niet loslaat het werk van Zijn handen. Die geloofswoorden bieden mij hoop in ecologisch bange dagen.’

Qua liefde ‘gaat het in het christelijke leven niet om resultaat, maar om trouw aan Christus. God vraagt gehoorzaamheid aan mij. Hij draagt me op  om lief te hebben. Om goed te doen. Om gerechtigheid na te streven. Ook als het feitelijk gezien niet zoveel zin heeft. Ook wanneer het een druppel op de gloeiende plaat is.’

‘Vergeef ons, herstel ons en help ons
de aarde te verstaan.’

– Wat hebben we gedaan, Schrijvers voor Gerechtigheid

Over de Verrijzeniskerk Zwolle

De Verrijzeniskerk is een Christelijke Gereformeerde Kerk (CGK) in Zwolle, die bestaat uit ongeveer 4800 leden.