Menu
Rozemarijn van ’t Einde is theoloog en als geestelijk verzorger verbonden aan het Leger des Heils. Ze is gedreven door het onrecht dat de schepping wordt aangedaan en maakt zich sterk om dat aan te pakken. Rozemarijn is één van de sprekers op GroenGelovig 2023 en wij spraken met haar.
Dit interview met Rozemarijn van ‘t Einde werd geschreven door Onno Visser verscheen eerder op de website van Tearfund.
‘Ik noem mezelf een scheppingsactivist, iemand die zich inzet voor het floreren van het leven op aarde en strijdt tegen de kwade machten die de schepping verwoesten. De meeste mensen kennen mij denk ik van de protestacties en koppelen mij aan burgerlijke ongehoorzaamheid. Dat klopt ook, maar ik voer ook gesprekken met politici en ik schrijf veel.
Eigenlijk ben ik gewoon iemand die haar roeping in deze tijd van klimaatverandering gestalte probeert te geven. Ik ben bewogen met de schepping, en dan in de meest brede zin: wereldwijd. Ik voel me betrokken bij mensen die elders op deze aarde lijden omdat wij hun leven onmogelijk maken. We hebben ons als mensheid hebben vervreemd van alles wat God voor ogen had en heeft met deze wereld. We gaan ten onder aan ons `succes’ en we buiten de schepping uit.’
‘…eerlijk gezegd heb ik moeite met deze vraag. Ik wil daar de focus niet op leggen.’
‘Omdat het daar volgens mij niet begint. Het wordt ons wel vaak voorgehouden, maar ik zie vooral dat de nadruk op het kleine, individuele stappen enorm afleiden van het grotere plaatje. Een vraag over hoe duurzaam ik leef, vind ik daarom eigenlijk niet zo relevant om te beantwoorden. Over 10 jaar is als je terugkijkt niet de belangrijkste vraag of je in een klap veganist bent geworden, maar of je in opstand bent gekomen tegen de systemische verwoesting van de schepping.’
‘We moeten durven om een grote bijdrage te leveren.’
– Rozemarijn van ‘t Einde
‘Ja, we moeten durven om een grote bijdrage te leveren. Belangrijke veranderingen in de geschiedenis zijn vaak door kleine groepen tot stand gekomen. Mensen die de moed hadden om tegen de stroom in te gaan en daarmee impact hadden op iedereen in die stroming. Het betekent dat je je ergens in vast moet bijten, de feiten op orde hebt en bereid bent om met anderen in gesprek te gaan.
Ik spreek natuurlijk ook met mensen die anders denken dan ik. Soms hoop ik dat ik door die gesprekken tot een compleet ander inzicht kom en dat ik word overtuigd van het tegendeel. Maar dat is, oprecht helaas, tot nu toe niet het geval. De feiten laten zien hoe slecht het met de schepping gesteld is.’
‘Voor mij is actievoeren juist rustgevend. Natuurlijk moet er een balans zijn en heb ook ik ontspanning nodig. Maar toch, echt helemaal op de pauzestand staan, dat kan ik niet als ik zie welke crisis er gaande is. Ik denk ook dat nagenoeg iedereen ziet hoe het met de schepping gesteld is. Toch sluiten velen zich ervoor af. Mijn oproep is: ga handelen. Natuurlijk zijn er mensen die om welke reden dan ook niet in staat zijn de feiten onder ogen te komen en kritisch te zijn. Dat is dan maar zo. Tegelijk: ik kan me daardoor niet laten remmen.’
‘Ik vind de woede die ik ervaar over hoe er met de schepping wordt omgegaan niet per se iets negatiefs. Het stimuleert me juist om iets positiefs te doen. En moedeloos? Als ik me soms even niet moedeloos voelde, was ik niet aanwezig in de realiteit. Misschien is het niet heel leuk, maar het is wel passend.
Een verhaal uit de Bijbel dat veel herkenning bij mij oproept, is Esther. Het is enorm krachtig wat zij heeft gedaan. Ze werd geroepen om iets ongemakkelijks te doen, iets engs. Esther zette haar leven op het spel voor haar volk omdat dat het enige juiste was wat ze kon doen. En daarnaast vind ik mijn mede-rebellen inspirerend. Ik bewonder de weerbaarheid en creativiteit die zij bezitten.’
‘Het is laveren tussen wat mensen kunnen of willen horen en dat wat ik moet zeggen. Soms gebruik ik het woord ‘massamoord’ als het gaat om de mensen die sterven als gevolg van de problemen die worden veroorzaakt door klimaatverandering. De reactie is vaak: ‘dat kun je niet zo zeggen’. Dan vraag ik: ‘is het niet waar of vind je het ongemakkelijk om het te horen?’
Ik vind het soms lastig om te zeggen en ik merk dat ik dan voorzichtiger word in m’n woordkeuze. Ik kijk altijd naar wat mensen aan kunnen. Toch zijn het de omstandigheden die mij tot rebelsheid dwingen. Bedenk wanneer je via de media beelden ziet van protesterende mensen: het ziet er vaak vrolijk uit, maar we staan daar omdat we eigenlijk hard moeten huilen. ’
‘Het is laveren tussen wat mensen kunnen of willen horen en dat wat ik moet zeggen.’
– Rozemarijn van ‘t Einde
‘Ik hoop de aanwezigen te bewegen om het systeem te veranderen en niet alleen hun eigen consumptie. Mijn focus ligt niet op individuele consumptie, maar op de maatschappij. De verandering van het systeem is voor mij juist een voorwaarde om alle individuen te veranderen. We kunnen bijvoorbeeld proberen om plasticvrij te leven, maar wat als we ons nou eens zouden inzetten om de productie van plastic te voorkomen? Ik bedoel: groen leven kan een doel op zich worden, maar ten diepste leidt het dan af van het grotere plaatje.’
Rozemarijn van ’t Einde is één van de sprekers op GroenGelovig op zaterdag 21 oktober in De Basiliek in Veenendaal. GroenGelovig biedt je nieuw perspectief op de aarde als Gods Schepping. Laat je inspireren door prikkelende speeches, ontdek de laatste ontwikkelingen op het gebied van duurzaamheid en ontmoet mensen die net als jij op zoek zijn naar een levensstijl die recht doet aan mens en natuur. Naast Rozemarijn wordt er ook medewerking verleend door Paul Schenderling, Evert-Jan Ouweneel, Ruth Valerio, Anja Haga en Schrijvers voor Gerechtigheid.
GroenGelovig is een initiatief van Tearfund in samenwerking met A Rocha Nederland, CGMV, Christelijke Hogeschool Ede, ChristenUnie, Evangelische Omroep, GroeneKerken, Hogeschool Viaa, Kerk in Actie, Laudato Si’, Micha Nederland, MissieNederland en Nederlands Dagblad.
