Je kunt van alles doen om je leven te verduurzamen. Met de Duurzame Bucketlist kun je samen met bijvoorbeeld je kring, vrienden of huisgenoten uitproberen wat er bij jou en jullie past. Daag elkaar uit om binnen 3 maanden (of een andere periode naar keuze) zo veel mogelijk punten af te vinken, zet deze streefdatum bovenaan. De volgorde bepaal je zelf. Meer info en tips vind je hieronder.
Veel succes en plezier!
Je krijgt de Duurzame Bucketlist binnen één week thuisgestuurd, helemaal gratis.
Fork Ranger helpt mensen om klimaatvriendelijker te koken. Hun kookboek en hun app staat vol met lekkere recepten én informatie over de impact die je kunt maken met je maaltijden.
Weesbananen zijn bananen die zijn losgehaald van de bananentros. Wist je dat deze losse bananen vaak blijven liggen en dus worden weggegooid? Dat betekent dat je voedselverspilling tegen kunt gaan door juist deze bananen te kopen.
Per jaar gooien we als Nederlanders gemiddeld ruim 33 kilo eten en 65 liter drinken weg. Tips voor het verminderen van voedselverspilling vind je op Milieu Centraal, bijvoorbeeld:
Het is duurzaam om seizoensgebonden te eten, omdat je voedsel dan lokaal verbouwd is en minder voedselkilometers aflegt. In de groente- en fruitkalender van Milieu Centraal zie je welke groente en fruit je in welke maand kunt eten.
En hier nog wat extra tips.
Dierlijke producten hebben een veel grotere milieu-impact dan plantaardige. Door plantaardig te eten bespaar je veel CO2-uitstoot, landgebruik en dierenleed. Online zijn er op veel plekken recepten te vinden voor plantaardige maaltijden. Bijvoorbeeld op de site van de Hofweb of van de Albert Heijn.
Ben je toe aan een grotere uitdaging? Doe dan mee met de 30 dagen Vegan Challenge.
Impulsaankopen, wie kent het niet? Voor je het weet heb je iets besteld, zonder dat je het echt nodig hebt. Stel je eerstvolgende aankoop minstens drie dagen uit. Denk je er na drie dagen nog steeds aan? Grote kans van niet.
Hier nog een paar tips als je last hebt van impulsaankopen:
Lenen of huren is onder andere mogelijk via de volgende initiatieven:
In de productwijzer van Just Enough kun je zien hoe ethisch een product tot stand is gekomen. Is het bijvoorbeeld fairtrade gemaakt? Krijgen de arbeiders in de productieketen een leefbaar loon? Bestaat het product uit natuurlijk materiaal? Hoe zit het met dierenwelzijn? Is er sprake van belastingontduiking of van schimmige lobbyactiviteiten? Just Enough beoordeelt producten op basis van maar liefst 365 indicatoren.
Een beleving is een duurzaam alternatief voor een fysiek cadeau, omdat er geen nieuwe spullen (en dus grondstoffen) voor nodig zijn. Uit onderzoek blijkt dat het krijgen van spullen je slechts heel kort een blij gevoel geeft. Na korte tijd gaat het geluksgevoel alweer weg.
Bij een beleving heb je maar liefst drie keer plezier:
Tip: Bekijk deze leuke lijst van Green and Happy Mom met meer dan 100 ideeën voor beleveniscadeaus.
Ben je zelf handig, kijk dan op iFixit of Jafix.com of je een handleiding kan vinden hoe je een apparaat zelf kan repareren.
Laat je het liever aan een ander over? Kijk of er in je woonplaats winkels zijn die reparaties uitvoeren, zoals kleermakers of reparatiewinkels. Of wie weet wordt er weleens een Repair Café in de buurt georganiseerd.
Zet de temperatuur van je CV-ketel op 50 of 60 graden, zodat het water in je verwarming minder heet is. Zet je thermostaat zelf niet te hoog. Voor je thermostaat geldt dat voor elke graad dat je hem lager zet, je 6% energie bespaard.
Kijk voor meer tips op de website van Milieu Centraal.
Vaak is een kwart van je gasverbruik voor warm water. Het meeste daarvan komt van douchen. Naast het besparen van gas, heeft koud douchen ook veel gezondheidsoordelen.
Let op: koud douchen wordt in sommige gevallen afgeraden. Bijvoorbeeld wanneer je een hoge bloeddruk hebt of een hartaandoening. Vraag bij twijfel aan je huisarts of koud douchen voor jou een optie is.
Doordat we tegenwoordig zoveel digitaal bewaren, zien we niet meer hoeveel we eigenlijk bewaren. We bewaren foto’s, bestanden en e-mails die we niet zouden bewaren als ze op papier stonden. Ga eens door je digitale opslag heen (denk aan Google, iCloud, Windows, iPhone en Android telefoon) en verwijder wat je niet meer nodig hebt.
Of je nou een koop- of huurwoning hebt, of misschien zelf een woning verhuurt, er is altijd iets wat je kunt doen om je huis energiezuiniger te maken. Denk aan isoleren, ventileren, verwarmen, koelen en zonnepanelen. Kijk voor tips op Verbeter Je Huis.
Ben je ondernemer? Stabilitas biedt diverse diensten op het gebied van duurzaamheid voor met name MKB-bedrijven.
Groene stroom is een no-brainer! Goed om te weten: het verschil tussen aanbieders is groot. De ene aanbieder koopt certificaten van groene stroom die is opgewekt in het buitenland, terwijl andere aanbieders daadwerkelijk investeren in het opwekken van groene stroom in Nederland. Op de site van de Consumentenbond vind je een nuttige ranglijst.
Ps. Probeer natuurlijk óók om je elektriciteitsverbruik te verminderen.
Banken en verzekeraars gebruiken het geld dat je via jouw rekeningen bij hen spaart of belegt. Bij sommige banken kan jouw geld gebruikt worden voor fossiele investeringen en wapens.
Op eerlijkegeldwijzer.nl kun je zien hoe duurzaam en verantwoord jouw bank is en naar welke banken je het beste kunt overstappen.
“Leven van genoeg” betekent dat je leeft met niet te weinig én niet te veel. Als je kunt leven met minder spullen en luxeproducten, heb je ook minder geld nodig om van rond te komen. Wie weet kun je dan minder werken en meer tijd besteden aan andere dingen die ertoe doen, zoals vriendschap, vrijwilligerswerk, hobby’s?
Weet je niet wat voor projecten er in jouw buurt zijn voor het beschermen van mens en milieu? Kijk of je via een buurthuis meer te weten kan komen over lokale projecten, steun een lokale A Rocha groep of kijk op de Lokale Goededoelengids.
Kun je wat geld missen? Investeer in groene en eerlijke beleggingen. Kijk bijvoorbeeld bij je bank of bij Oikocredit.
Taart, koekjes, snoepjes, chocolade en chips, we snoepen wat af. Hoeveel zou jij besparen als je je beperkt tot alleen de hoofdmaaltijden? Doneer het bespaarde bedrag aan een noodhulporganisatie.
World Vision komt bijvoorbeeld in actie tegen de wereldwijde voedselcrisis. Hoe mooi is het als jij honger van een ander kunt stoppen door zelf te minderen qua overbodige luxeproducten?
Over andere Nederlandse noodhulporganisaties lees je op de websites van de Dutch Relief Alliance en het Christelijk Noodhulpcluster.
Aan cosmetica worden vaak microplastics toegevoegd. Microplastics zijn goedkoop en kunnen ervoor zorgen dat een product prettig aanvoelt. Maar via het riool komen ze terecht in rivieren en zeeën, én in ons eigen drinkwater en dus in ons lijf.
Microplastics absorberen giftige stoffen, waardoor dieren én mensen steeds meer giftige stoffen binnenkrijgen.
Strijd mee tegen microplastics in verzorgingsproducten. Allereerst door zelf geen producten met microplastics meer te kopen. In de app Beat The Microbead kun je zien in welke producten wel/geen microplastics zitten.
Maak je tuin egelproof, verwelkom insecten met een insectenhotel, en verwelkom meer vogels in je tuin. Wil je je kerktuin diervriendelijker maken? Ga dan aan de slag met Vergroen je Kerktuin.
Planten uit tuincentra zijn vrijwel altijd opgekweekt met kunstmest en pesticiden. Onderzoek van Pesticide Action Network Netherlands in 2025 liet zien dat op ruim tweederde van de tuinplanten uit tuincentra stoffen zaten die giftig zijn voor insecten. Zoek daarom liever een biologische kweker in de buurt.
Kies ook het liefst voor inheemse planten. Exoten en veredelde planten trekken namelijk geen inheemse insecten aan. Meer informatie over inheemse planten vind je bij Floron en Sprinklr.
Wanneer je de naam van iets kent, voel je je er vaak meer mee verbonden en ga je ervoor zorgen. Ga daarom eens op speurtocht rondom je woning en leer welke planten en dieren rondom je woning leven. Je kunt daarvoor gebruik maken van apps zoals Obsidentify of Merlin.
In 2023 was ruim eenderde van de tuinen in Nederland voor meer dan de helft betegeld. Het verwijderen van tegels en het planten van groen heeft allerlei voordelen: het is beter voor afwatering bij heftige buien, het houdt je tuin koeler en het is beter voor de biodiversiteit.
Kijk bijvoorbeeld eens op de site van het NK Tegelwippen. Daar vind je volop inspiratie wat je in de plaats van tegel(s) kunt planten.
Ga op een rustige plek zitten om te reflecteren.
Buiten zijn is goed voor lichaam en geest. Buiten wandelen heeft vele voordelen. Maak bijvoorbeeld een wandeling in de ochtend voor alle hectiek van de dag begint, tijdens lunch of juist in de avond.
Liever op de fiets? Ga dan eens op pad met een van de leuke micro-avonturen van Fork Ranger.
In onze consumptiemaatschappij lijkt de rustdag soms ver weg. Ook houden onze telefoons en andere schermen ons constant alert en bezig. Zet één dag per week apart als rustdag en doe iets waar je geen scherm voor nodig hebt, zoals wandelen, fietsen, bordspelletjes, knutselen of tuinieren.
Hier wat leuke podcasttips:
Wist je dat de helft van alle autoritten korter is dan 7,5 kilometer, en een derde korter dan 5 kilometer? Probeer de auto juist bij korte afstanden te laten staan. In plaats daarvan kun je bijvoorbeeld fietsen of de bus pakken.
Het vervoermiddel van je vakantie, je verblijf en de activiteiten die je doet, hebben allemaal invloed op je CO2-uitstoot. Reizen met de fiets of trein zorgt voor de minste uitstoot. Door in of dichtbij Nederland op vakantie te gaan, bespaar je reiskilometers en daarmee CO2-uitstoot. Kijk hier voor meer tips voor een duurzame vakantie.
Compenseer de CO2-uitstoot die je niet kunt verminderen via Climate Stewards, het klimaatprogramma van A Rocha Nederland.
Het is gemakkelijk om online iets te bestellen en thuis te laten bezorgen. Maar al deze ritjes van bezorgers zijn niet goed voor het milieu. Ga de uitdaging aan en vermijd 3 maanden lang pakketbezorging. Ga in plaats daarvan naar fysieke winkels. Moet je toch iets bestellen, laat het dan bezorgen op een pakketpunt, zodat er minder kilometers gereden hoeven te worden door de busjes. Dan natuurlijk wel even met de fiets ophalen. 😉
Bid wat je hart ingeeft of kijk voor inspiratie voor gebeden en meditaties op de website van de Laudato Si’ Alliantie of in de toolkit van GroeneKerken.
Word je geraakt door onrecht in de wereld? Wil je er wat aan doen en vraag je je af wat God van ons vraagt? Met de Micha Cursus ontdek je in 7 bijeenkomsten wat de Bijbel zegt over gerechtigheid en hoe jij kunt meewerken in Gods Koninkrijk, met jouw eigen talenten en interesses. Het organiseren van de Micha Cursus is niet moeilijk, lees hier hoe je dat doet.
Veel kerktuinen bestaan vooral uit tegels. Hoe mooi zou het zijn als je op de plek waar je Gods Woord hoort, ook iets van Zijn schepping mag ervaren. Kijk voor meer informatie op Vergroen Je Kerktuin.
Op de website van GroeneKerken staat een toolkit met inspiratie voor allerlei verschillende onderdelen van kerk-zijn, zoals energie, beleid, inkoop, liturgie en natuur.
Het is behulpzaam als een kerkbestuur en kerkleiders de initiatieven rondom schepping en duurzaamheid op hun vizier hebben en ondersteunen. Ontwikkel daarom samen met hen een langetermijnplan en leg die vast in het beleidsplan van je kerk. Tips over hoe je je kerk in beweging krijgt en hoe je een beleidsplan moet schrijven vind je in de toolkit van GroeneKerken.
Op steeds meer plekken ontstaan lokale voedselcollectieven. Denk aan stadsakkers, herenboerderijen, sociale voedseltuinen of zelfoogsttuinen. Ga eens op zoek naar wat er in jouw omgeving zoal te vinden is. Bijvoorbeeld via de Regeneratiekaart van Land van Waarde.
Het meeste gereedschap gebruiken we maar af en toe. Het is dan vaak ook niet nodig gereedschap zelf in bezit te hebben. Bij bouwmarkten kun je vaak gereedschap huren, maar je kunt ook gereedschap van mensen in je buurt lenen via bijvoorbeeld Peerby.
Kom in actie om zwerfafval op te ruimen in en met je buurt. Vaak ondersteunen gemeenten particuliere initiatieven met knijpers, handschoenen, hesjes, vuilnisringen en afvalzakken.
Heb je zelf een auto? Deel hem met je buren of deel hem via het platform SnappCar. Heb je een auto nodig? Een deelauto huren kan bv. via SnappCar, MyWheels of Greenwheels.
Leuk idee: richt je eigen deelauto vereniging op met buurtgenoten. Simpel en veel goedkoper dan huren via een deelautobedrijf!
Proeven & Praten is een werkvorm waarbij je samen een driegangenmaaltijd bereid en eet. Tijdens elke gang luister je eerst naar een luisterfragment, waarna je aan de hand van gespreksvragen in gesprek gaat. Kijk voor meer informatie op proevenpraten.nl.
Beste <naam/bestuur>,
Al een tijdje houdt het me bezig hoe we met ons consumptiegedrag een positieve of juist negatieve invloed hebben op onze leefomgeving (denk aan insectensterfte door het gebruik van gifstoffen) en onze medemensen (bijvoorbeeld het ontbreken van een leefbaar loon in lageloonlanden). Ik ben steeds gemotiveerder om bewuste keuzes te maken als het bijvoorbeeld gaat om fairtrade producten en/of biologische producten. Ik stuur deze mail omdat ik benieuwd ben in hoeverre daar bij <naam organisatie/club> over wordt nagedacht? Hoe zit het bijvoorbeeld met de <koffiebonen/beplanting/…>? Ik zou het ook erg fijn vinden als er meer plantaardige opties komen bij de catering, omdat dit aanbod nog erg beperkt is. Als ik hier een keer over kan meedenken of wat adviezen op een rij kan zetten, dan doe ik dat graag.
Hartelijke groet,
<jouw naam>
…
Beste mensen van <naam organisatie>,
Ik ben al een tijdje als donateur betrokken bij jullie belangrijke werk. Er is veel aan de hand in de wereld en het is mooi dat er organisaties zoals die van jullie zijn, die <medemensen in nood helpen/zorgdragen voor de schepping/…>. Helaas is het ook zo dat onze levensstijl in Nederland deze missie tegenwerkt. Onze manier van eten, reizen, consumeren (enzovoorts) leidt tot milieuschade en tot mensenrechtenschendingen. Ik ben erg benieuwd hoe jullie hier intern mee omgaan. Denk aan de koffie, thee en eventueel catering (plantaardig, biologisch en/of fairtrade?), jullie reisbeleid (CO2-compensatie?), <vul hier nog meer voorbeelden in>. Kortom: hoe ziet jullie duurzaamheidsbeleid eruit en wat is jullie visie op klimaatrechtvaardigheid? Ik ben erg benieuwd en kijk uit naar jullie reactie.
Hartelijke groet,
<jouw naam>
…