Micha Zondag 2022: voel jij je thuis in een schuldig systeem?

Wat roept het woord schuld bij je op? Als individu is je schuld vergeven door Jezus’ offer aan het kruis. Tegelijkertijd is deze bevrijdende boodschap van genade gekoppeld aan een opdracht om rechtvaardig te leven, om samen te bouwen aan Gods koninkrijk. 

Schuldig systeem

Het huidige neoliberale systeem waarin we ons als Nederlandse christenen bewegen zorgt voor een gigantische impact op de wereld om ons heen. De manier waarop wij omgaan met de mens en de Schepping is niet barmhartig, maar gericht op ons eigen gewin. Wat moeten we daar dan mee? Dat we binnen een systeem leven (en daar misschien zelfs van profiteren) wat niet barmhartig is, wat mensen aan de andere kant van de wereld offert aan de afgoden van een ‘nieuwe collectie’, ‘sale’ en ‘genieten’? In hoeverre ben je schuldig?

Vaak wordt op dit laatste juist de nadruk gelegd als we het over recht doen gaat. Met dan een vertaalslag naar je individuele verantwoordelijkheid. Geen kleding kopen die door kinderhanden is gemaakt bijvoorbeeld. Maar dat impliceert continu dat er een individuele schuld is die we daarmee moeten ‘afkopen’.

‘Want iedereen heeft gezondigd en ontbeert de nabijheid van God, 24 en iedereen wordt uit genade rechtvaardig verklaard, om niet, dankzij de verlossing door Christus Jezus.’

Romeinen 3:23-24

Schaamte

Jezelf schuldig voelen, die schuldvraag, roept ook schaamte op. Op klimaatgebied zijn er ondertussen allemaal woorden in onze taal gekomen om dit te kunnen benoemen zoals vliegschaamte en vleesschaamte. Deze schaamte staat het gesprek in de weg. Maar die schaamte hebben we niet voor niets. Te snel worden keuzes van elkaar beoordeeld of zelfs veroordeeld. En hierdoor komen we steeds meer op afstand van elkaar te staan. Terwijl de problematiek waarmee we aan de slag willen gaan alleen maar gezamenlijk opgelost kunnen worden.

Durf te reflecteren

Veroordeling bemoeilijkt een open dialoog met elkaar. Een gesprek waarin je je eigen onvermogen kan bespreken en om hulp kan vragen. We willen je uitdagen om te durven benoemen waar je als mens tekort schiet. Juist de ruimte om te benoemen dat je je schuldig voelt, zorgt voor ruimte om daarna praktisch met je schuldgevoel aan de slag te gaan.

We willen met dit thema uitdagen om het gesprek te openen over het schuldgevoel wat je hebt bij de dingen die je doet in je leven. En daarin mag je jezelf best een spiegel voor houden; voel je je thuis in een schuldig systeem? Zo ja, waarom? Zo nee, wat doet dat met je? Wat betekent dit voor de keuzes die je maakt in je leven? Kan hierbij de kerkelijke gemeenschap elkaar helpen?

Gerelateerd